Under the Skin

Vorig weekend zag ik een fascinerende film die mij sindsdien door het hoofd spookt: Under the Skin. Deze film van Jonathan Glazer met Scarlett Johansson in de hoofdrol is één die elke fotograaf aan zal spreken. Zeker als je je losmaakt van (de behoefte aan) het verhaal en je richt op hoe de film het thema daar achter verbeeldt, dat in een recensie van FilmTotaal wordt samengevat als "wat het betekent om mens te zijn".

Het verhaal, losjes gebaseerd op een tamelijk absurde sf-roman van Michel Faber, is namelijk niet echt waar het om gaat. De film heeft als eigenlijk thema de vervreemdende kijk op de wereld vanuit het perspectief van een buitenaards wezen, voor wie wij (mannen) slechts prooidier zijn, maar dat, gekropen in de huid van een vrouw, zichzelf geleidelijk gaat inleven in de wezens die zij besluipt (met als omslag het mededogen met de man met een mismaakt gezicht) en in haar eigen vrouw- en mens-zijn - wat uiteindelijk tot haar ondergang leidt. Wij leren de wereld gaandeweg door haar ogen zien, identificeren ons met haar en krijgen wij sympathie voor haar - een vervreemdende ervaring, die via prachtige ondersteunende beelden in een intense spanning resulteert.

De wijze van verfilming maakt het vooral een fotografische film, waarin je van (traag) bewegend beeld naar beeld wordt voortgestuwd, elk op zich met enorm veel suspense en suggestie. Het is bijvoorbeeld trance-opwekkend en tegelijk verontrustend om, zo lijkt het, minutenlang naar een beeld van indrukwekkend Schots landschap te kijken, om pas halverwege tot de ontdekking te komen dat er een kleine menselijke figuur doorheen loopt. Wuivende bomen in de stormwind, die heel langzaam zicht bieden op de hoofdpersoon die er vanachter opdoemt. Maar ook beelden van de chaos van een door elkaar bewegend kooppubliek in een winkel centrum worden tot een verwarrende en bedreigende ervaring, omdat je echt even vanuit het referentiekader van een buitenstaander naar die situatie kijkt. Zo wisselen scenes zich als puzzelstukjes af, soms verhalend, soms alleen schetsend en schilderend, elkaar schoksgewijs opvolgend als in een hypnotiserende cadans - afgewisseld ook door abstracte of surrealistische beelden, bijvoorbeeld waar de hoofdpersoon in de huid en de kleren van een vrouw kruipt, of van de plek waar slachtoffers hun laatste minuten (uren?) tegemoet gaan. Beelden die meer suggereren dan ze daadwerkelijk laten zien. Zo zit de film razend knap in elkaar - een lust voor het (betoverde) oog.

Ik vond daarom de film bijzonder inspirerend, omdat het ook voor mij als fotograaf steeds een uitdaging is om de kijker door andere ogen te laten zien, in een andere huid, een andere emotie te laten kruipen. Te laten bevreemden en verwonderen. Daarom nog maar eens deze kat in Noorwegen, die vanuit een laag standpunt, met groothoek en scheve horizon genomen, zo uit een Scandinavische thriller gekropen had kunnen zijn.

Kortom, een zeer inspirerende film - een aanrader.