maandag 24 maart 2014

How to play

Afgelopen zaterdag bezochten we een voorstelling van het toneelstuk 'How to play Francesca Woodman' van Toneelgroep Maastricht in de Bordenhal in Maastricht. Het stuk, gespeeld door vier jonge actrices, sleepte je met razende vaart mee door het korte leven van deze Amerikaanse fotografe die in 1981 op 22-jarige leeftijd zich quasi als levenskunstwerk van het leven benam.


Alle vier speelden zij met een enorme overtuigende intensiteit verschillende kanten van haar persoonlijkheid en leven. Haar jeugd waarin alles ondergeschikt was aan de kunst van haar vader, een kunstschilder die letterlijk alles abstraheerde tot er geen leven meer over bleef, en van haar moeder, keramiste, die omgekeerd weer alle kunst afmat aan toepasbaarheid. Haar complexe verhouding met mannen, liefde en seksualiteit. Haar gesprekken met haar therapeut, die, waarschijnlijk terecht, haar poogde te confronteren met de autobiografische aspecten van haar foto's, die vrijwel zonder uitzondering haarzelf - veelal naakt - tot onderwerp of tenminste model hadden, een dimensie die zij probeerde te ontvluchten en ontkennen. De waarheid is niet naakt, bracht zij daar tegenin, de waarheid verhult een werkelijkheid daarachter die ze wil onthullen - waarmee zij het persoonlijke tot object maakte.

En zo maakten zij ons ook deel van de fotografische opvattingen en uniekheid van Woodman, die zo nadrukkelijk geen genoegen nam met 'de werkelijkheid', maar zocht naar de surrealiteit daarachter. En die daarin zichzelf als medium gebruikte om die werkelijkheid bloot te leggen.

Tegelijk werd zij gedreven door een steeds meer obsessieve zucht naar vernieuwing, erkenning en succes, het verlangen alles ondergeschikt te maken aan de kunst - waarmee zij, o ironie, tevens de perfecte dochter van haar ouders werd. Zoals haar relatie met Benjamin, haar 'geile slaaf', die tenslotte geen andere uitweg zag dan van haar weg te lopen.

De mooie teksten van 'dichteres des vaderlands' Anne Vegter en Erik-Ward Geerlings (o.a. Mephisto, Decamerone) en het indringende, heftige en bijna bezeten spel van de actrices werden schitterend ondersteund en versterkt door het gebruik van projecties, fotomateriaal en decor, zodat je van begin tot eind ademloos geboeid bleef. Zeker een aanrader!

(foto: Ben van Duin)